مدیران ارشد تحول (CTO): رهبران نوآوری در مسیر سریع تغییرات
با توسعه روزافزون دنیای تکنولوژی و افزایش سرعت تغییرات در محیط کسب‌وکار، بسیاری از شرکت‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که دیگر نمی‌توانند طبق روال‌های قدیمی و روندهای کند عمل کنند. به همین دلیل، نقش جدیدی در سطح مدیریتی ارشد به نام “مدیر ارشد تحول” (Chief Transformation Officer – CTO) در حال ظهور است. این نقش به شرکت‌ها کمک می‌کند تا در مواجهه با پیچیدگی‌ها و تغییرات بازار، نه‌تنها استراتژی‌های خود را بازنگری کنند، بلکه فرهنگ و ساختار سازمانی خود را نیز به شیوه‌ای مدرن و اثرگذار بازسازی کنند.
داستان شرکت Wex و تولد نقش CTO
شرکت Wex، یک پلتفرم پیشرفته برای مدیریت خدمات پرداخت مستقر در ایالت مین آمریکا، یکی از برجسته‌ترین نمونه‌هایی است که نشان می‌دهد چگونه مدیران ارشد تحول می‌توانند تحولاتی چشمگیر در سازمان ایجاد کنند. در سال ۲۰۲۲، Wex هدف جاه‌طلبانه‌ای را تعیین کرد: دو برابر کردن درآمد شرکت طی ۵ سال و رساندن آن به ۵ میلیارد دلار. اما تحقق این هدف عظیم نیازمند تغییرات عمیق در رویکردهای عملیاتی و استراتژیک شرکت بود.
برای مدیریت این تحولات پیچیده، این شرکت تصمیم گرفت یک موقعیت جدید به نام مدیر ارشد تحول ایجاد کند و کریستی کینی (Kristy Kinney)، که پیش‌تر مدیریت پاسخ‌دهی شرکت به چالش‌های ناشی از همه‌گیری کرونا را بر عهده داشت، به این سمت منصوب شد. وظایف کینی شامل تغییراتی اساسی در بخش‌های مختلف شرکت بود، از جمله:
استفاده از هوش مصنوعی مولد (Generative AI) برای بهبود عملکرد مراکز تماس.
استانداردسازی سیستم‌های مدیریت پروژه.
شناسایی و توسعه جریان‌های جدید درآمد.
این تغییرات به حدی گسترده بود که کینی بیش از ۲۳۰ پروژه مختلف را مدیریت کرد، بیش از ۲۳۰۰ مایلستون (نقطه‌عطف) را به ثمر رساند و با بیش از ۱۰۰ رهبر در سراسر سازمان همکاری و مشورت کرد.
تحول؛ فراتر از نتایج کوتاه‌مدت
کریستی کینی در مورد تجربه خود می‌گوید: «ما قصد نداشتیم فقط به نتایج کوتاه‌مدت دست پیدا کنیم. بخشی از هدف ما این بود که فرهنگی ایجاد کنیم که کارکنان به‌طور دائم برای تحول آماده باشند.» این بیانیه نشان می‌دهد که نقش مدیر ارشد تحول، لزوماً محدود به بهبود یک بخش یا دوران خاص در شرکت نیست؛ بلکه هدف نهایی این است که نگرش به نوآوری و تحول به بخشی از دی‌ان‌ای سازمان تبدیل شود.
رشد چشمگیر تقاضا برای مدیران ارشد تحول
شرکت Boston Consulting Group (BCG)، یکی از معتبرترین شرکت‌های مشاوره مدیریت در جهان، گزارشی ارائه داده است که نشان می‌دهد موقعیت شغلی مدیر ارشد تحول از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱ با رشدی بیش از ۱۴۰ درصد مواجه شده است. اکثر این افزایش تقاضا مربوط به شرکت‌های حوزه کالاهای مصرفی، تولیدات صنعتی و مؤسسات مالی بوده است. این نشان‌دهنده تغییری بزرگ در نحوه مدیریت تغییرات توسط سازمان‌هاست.
آلیشا پیتمن (Alicia Pittman)، از مدیران ارشد در گروه مشاوره بوستون، در این خصوص بیان می‌کند که: «نقش مدیر ارشد تحول بیشتر به پروژه‌های بزرگ و میان‌بخشی اختصاص دارد، اما در نهایت هدف این است که این تحول‌ها به عملیات روزمره شرکت ادغام شوند.»
مدیر ارشد تحول؛ شغلی برای ساختن آینده
ازنظر راوین جسوتاسان (Ravin Jesuthasan)، نویسنده کتاب «سازمان مبتنی بر مهارت‌ها» و مدیر خدمات تحول در شرکت مشاوره Mercer، نقش مدیر ارشد تحول یکی از کلیدی‌ترین نقش‌ها برای آماده‌سازی سازمان در مسیر آینده است. او معتقد است که: «در گذشته، شرکت‌ها هر ۸ یا ۹ سال یکبار نیاز به یک تحول بزرگ داشتند، اما امروزه به دلیل سرعت و ناپایداری تغییرات، شرکت‌ها دیگر چنین فرصتی ندارند. امروز، نیاز به یک مدیر ارشد تحول احساس می‌شود که همیشه سناریوهای پیش‌رو را پیش‌بینی کند و تغییرات لازم را در زمان مناسب اعمال کند.»
این جمله نشان می‌دهد که دنیا دیگر منتظر شرکت‌هایی نمی‌ماند که به‌آهستگی تغییر کنند. تحول مداوم نه‌تنها مزیت رقابتی است، بلکه یک ضرورت است.
مدیر ارشد تحول چه می‌کند؟
نقش مدیر ارشد تحول، از بسیاری از نقش‌های سنتی دیگر در سطح مدیریت ارشد (C-Suite) متمایز است. در حالی که دیگر سمت‌ها، مانند مدیرعامل (CEO)، مدیر عملیاتی (COO)، و مدیر مالی (CFO)، بر اهداف کوتاه‌مدت و نتایج سه‌ماهه تمرکز دارند، مدیر ارشد تحول نگاه بلندمدتی دارد و بر آماده‌سازی سازمان برای آینده متمرکز است.
جسوتاسان تأکید می‌کند که مدیر ارشد تحول باید:
نگاه پیش‌بینی‌گرانه داشته باشد: این مدیر باید بتواند فرصت‌ها و چالش‌های آینده را پیش‌بینی و تحلیل کند.
ارتباطات بین‌بخشی را تقویت کند: توانایی ایجاد ارتباط مؤثر بین بخش‌های مختلف سازمان یکی از نقاط قوت این نقش است.
نگرش به بازآفرینی مداوم را در سازمان جای بیندازد: به شکلی که تغییر و نوآوری به یک عادت سازمانی تبدیل شود.
مهارت‌های ضروری برای مدیران ارشد تحول
برای موفقیت در این نقش، تنها توانمندی‌های تحلیلی کافی نیست؛ بلکه مهارت‌های انسانی و بین‌فردی نیز اهمیت بالایی دارد. از جمله مهارت‌هایی که برای یک مدیر ارشد تحول بسیار حیاتی هستند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
اعتبار و نفوذ میان سایر مدیران: ایجاد اعتماد و همکاری با دیگر رهبران سازمان.
اجرای مدیریت تغییر: توانایی هدایت کارکنان در مسیر تغییرات بدون مقاومت.
نگرش مبتنی بر آزمایش و نوآوری: جسارت برای آزمایش ایده‌های جدید و یادگیری از شکست‌ها.
چالش‌های نقش مدیر ارشد تحول
بریاندون بات (Brandon Batt)، مدیر ارشد تحول در شرکت Quadient که در زمینه تحول دیجیتال فعالیت دارد، می‌گوید: «نقش من این است که هم پشتیبان باشم، هم عاملی برای ایجاد هماهنگی، و گاهی حتی به‌عنوان نیروی محرک اصلی تغییرات در سازمان عمل کنم.» او در ادامه تأکید می‌کند: «تغییر فرایندی دشوار است و می‌تواند کارکنان را دچار خستگی کند. به همین دلیل، نقش مدیر ارشد تحول از اهمیت خاصی برخوردار است.»
آیا تحول سازمانی پایانی دارد؟
اینکه یک مدیر ارشد تحول چقدر می‌تواند ادعا کند وظیفه‌اش تمام شده، به وضعیت شرکت و شرایط بازار بستگی دارد. اما بسیاری از متخصصان بر این باورند که نقش مدیر ارشد تحول باید موقتی باشد. چنگی لین (Chengyi Lin)، استاد استراتژی در مؤسسه اینسید (Insead)، معتقد است: «نقش مدیر ارشد تحول، معمولاً باید بین ۲ تا ۵ سال طول بکشد. بعد از آن، تحولات به‌جای آنکه به شکل پروژه‌های جداگانه اجرا شوند، در عملیات روزمره سازمان ادغام می‌شوند.»
این رویکرد علاوه بر ایجاد انگیزه در کارکنان، کمک می‌کند که شرکت به جای درگیر بودن در تغییرات دائمی، بر تثبیت عملکردهای بهبود‌یافته خود تمرکز کند.
نتیجه‌گیری: تحول، نیازی همیشگی
رشد سریع تغییرات در جهان امروز، اهمیت نقش مدیر ارشد تحول را دوچندان کرده است. این افراد به شرکت‌ها کمک می‌کنند تا دیدگاه بلندمدت داشته باشند، با تغییرات هماهنگ شوند و سازمان را برای آینده‌ای پویا آماده کنند. همان‌طور که کریستی کینی در پایان دوران مدیریت خود به‌درستی اشاره کرد: «اگر بعد از دو سال هنوز در این موقعیت باشم، پس کارم را به‌درستی انجام نداده‌ام.» این جمله نشان می‌دهد که تحول واقعی، نه در نقش‌های موقتی، بلکه در فرهنگ و عملیات روزمره سازمان پدیدار می‌شود.
برای یادگیری درباره چگونه جستجوی هوش مصنوعی CX را متحول می‌کند؟ بیشتر مطالعه کنید و همچنین بررسی کنید که چگونه رهبری با فناوری‌های نوین را تجربه کنیم؟