جدا شدن از نردبان شغلی: تجربهای نو در زندگی کاری
سال گذشته، در شرکتی که فعالیت میکنم با پیشنهادی متفاوت و شگفتانگیز روبرو شدم. روزی مدیران برترم در یک شرکت ساختوساز مرا به کناری فراخواندند و به من تبریک گفتند. آنها گفته بودند که تصمیم گرفتهاند مرا به عنوان سرپرست بخش ارتقاء دهند و این ارتقاء با افزایش حقوق ۱۰ درصدی همراه خواهد بود، شاید حتی بیشتر. آنها فکر میکردند که با این اقدام در حال پاداش دادن به تلاشها و زحمات من هستند، اما تنها سوالی که در ذهنم بود این بود: چطور از این مسئولیت فرار کنم؟
من به نقش فعلیام در شرکت علاقه داشتم و اصلاً تمایلی به مدیریت یک تیم کامل نداشتم. علاوه بر این، مدیریت بخش به معنی بازگشت به محیط کاری به صورت روزانه بود؛ همانطور که قبل از همهگیری کرونا میرفتم. در این مدت فرصت زیادی برای بودن با بچههایم داشتم و نمیخواستم این فرصت را از دست بدهم. بنابراین به مدیرانم گفتم که این تغییر بزرگی برای من است و باید در مورد آن فکر کنم. چند روز بعد، برخلاف انتظارشان، این پیشنهاد را رد کردم. به آنها گفتم: «با همسرم در این باره صحبت کردم و فکر میکنم این موقعیت برای من مناسب نیست. از کاری که اکنون انجام میدهم بسیار خوشحالم و در حال حاضر به خوبی از پس آن برمیآیم.»
تغییر در نگرش نسبت به ارتقاء شغلی
برای بسیاری از افراد، قدم گذاشتن روی نردبان شغلی در گذشته نشانهی موفقیت و پیشرفت بود. اما پس از پاندمی، شاهد این هستیم که مردم دیگر آنچنان به سمت عناوین بزرگتر، دفاتر گوشهای و افزایش دستمزد کشیده نمیشوند. بسیاری از کارمندان به دنبال پنهان ماندن از دیدگاه مدیران هستند و امیدوارند که به آنها کار اضافهای محول نشود. برخی حتی به دنبال دریافت سمتهای پایینتر و با مسئولیتهای کمتر هستند.
در یک نظرسنجی که توسط شرکت مشاوره منابع انسانی رندستاد انجام شد، ۴۲ درصد از پاسخدهندگان در ایالات متحده گفتهاند که تمایلی به دریافت ارتقا ندارند، زیرا از موقعیت فعلی خود راضی هستند. این درصد در کشورهای دیگر مثل ایتالیا، اسپانیا و نیوزلند، که به کار بیشتری تمایل دارند، کمتر بود. شاید به همین دلیل است که امسال یک جوان نیویورکری در تیکتاک توجهات زیادی را به خود جلب کرد، وقتی که اعلام کرد قصد دارد از نردبان شغلی پایین برود. او گفت: «برخی دوست دارند مدیر شوند و این مشکلی ندارد. هرکس باید فرصت فریاد زدن از سوی مدیر عامل را داشته باشد. اما تنها تیمی که دوست دارم مسئولیتش را برعهده بگیرم، گیاهانم هستند.»
تغییرات در محیط کار
تغییر جهت از پیشرفت شغلی برای مدیران که خودشان برای رسیدن به رتبههای بالا تلاش زیادی کردهاند، گیجکننده است. شرکتهایی مثل دل فکر میکردند با بازگرداندن کارمندان به دفاتر خود حداقل سه روز در هفته، انگیزهای برای ارتقاء بیشتر فراهم میکنند. اما این دستورالعمل آنها تنها باعث شد کارمندان بیشتری به دورکاری بپردازند و ترجیح دهند در نقشی که هستند باقی بمانند.
این تغییر نشان میدهد که در سال ۲۰۲۴، دیگر ارتقاء و ترفیع شغلی همان انگیزه همیشگی را برای افراد فراهم نمیکند. اما چیزی بسیار بزرگتر از محدودیتهای جغرافیایی در خطر است. ارائه یک شغل است که باعث میشود افراد بتوانند تمام تلاش خود را برای رسیدن به نتایج بهتر بکنند. زمان گذشته است که تنها با وعده ارتقاء شغلی امکان جذب کارمندان با انگیزه وجود داشت. اکنون باید به دنبال روشهای دیگر برای ایجاد انگیزه در میان کارمندان بود: مانند ثبت مکان کسب و کار، ارائه آزادیهای بیشتر و ایجاد یک محیط کار انعطافپذیر و معنادار.
جستجو برای تعادل
در گذشته، آرزوی صعود به نردبان شرکتی یکی از رؤیاهای آمریکایی بود اما اکنون فاصله زیادی با آن گرفته شده است. با تغییر دیدگاههای جوانان نسبت به پیشرفت شغلی و تغییرات زیادی که در دنیای کار ایجاد شده، شرکتها باید به روشهای جدیدتری برای حفظ انگیزه کارمندان فکر کنند. در نهایت، ایجاد محیط کاری مطلوب و معنادار میتواند کلید موفقیت در حفظ انگیزه و عملکرد بالا باشد.
با این حال، به نظر میرسد که انگیزههای دیگری هنوز وجود دارند که میتوانند افراد را به سمت کار سختتر و بهتر هدایت کنند، حتی اگر پاداش آن ارتقای شغلی نباشد. فراهم کردن پروژههای جالب توجه، حفظ استقلال کاری، و ایجاد محیطی که در آن افراد احساس ارزشمند بودن کنند، میتواند عواملی باشند که کارمندان را به تلاش بیشتر وادار کند.
پس گویی ما به نسلی میرسیم که بیشتر از همیشه به دنبال یافتن تعادل بین زندگی کاری و شخصی است و شاید به اندازه قبل به دنبال جایگاهها و عنوانهای بزرگ نیست. در این میان شرکتها و کسبوکارها باید با تغییر رویکردهای خود، نه تنها به فکر سود بیشتر بلکه به فکر ایجاد محیط کاری جذابتری باشند که بتواند ضمن حفظ بهرهوری، رضایت و خوشنودی کارمندان را نیز تامین کند.